Informacja ze spotkania w ministerstwie nauki i szkolnictwa wyższego w sprawie podwyżek płac w 2013 roku

W dniu 21 marca 2013 roku w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego odbyło się spotkanie dotyczące zasad podziału środków na realizację pierwszego etapu poprawy wynagrodzeń pracowników uczelni publicznych. Trzyletni program (lata 2013-2015) wzrostu wynagrodzeń jest realizacją przez Rząd inicjatywy Rady SzWiN ZNP przedstawionej w dniu 31 stycznia 2011 r. w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. W 2013 roku na wzrost wynagrodzeń pracowników szkolnictwa wyższego zaplanowano w ustawie budżetowej 907 546 tysięcy złotych, ujętych w rezerwie celowej (poz. 40).

W spotkaniu, które prowadził Podsekretarz Stanu, prof. Marek Ratajczak wspierany przez zespół współpracowników, wzięli udział: prof. Wiesław Banyś – Przewodniczący Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich, prof. Waldemar Tłokiński – Przewodniczący Konferencji Rektorów Zawodowych Szkół Polskich, dr inż. Andrzej Bartczak członek Prezydium Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz przedstawiciele Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki Związku Nauczycielstwa Polskiego z Prezesem Rady kol. Januszem Rakiem i reprezentacja Krajowej Sekcji Nauki NSZZ „Solidarność” z Przewodniczącym KSN prof. Edwardem Malcem. Minister prof. Marek Ratajczak, przedstawił sposób podziału środków na poszczególne Uczelnie. Według propozycji Ministerstwa kwota przeznaczona na podwyżki ma być dzielona na Uczelnie według zasad zbliżonych do składnika kadrowego w algorytmie podziału dotacji podstawowej, tj. z uwzględnieniem wag w zależności od stopni i tytułów naukowych. Taki sposób podziału wynika, jak podkreślił Minister Marek Ratajczak, z konieczności uwzględnienia skutków przechodzących na następne lata tak jak planowała to Pani Minister Barbara Kudrycka w 2011 roku, a stosowne środki finansowe zostały ujęte w Wieloletnim Planie Finansowym Państwa na lata 2011-2014. Jak potwierdził Minister, o co zabiegały związki zawodowe, tegoroczne podwyżki płac będą uwzględnione w dotacji podmiotowej w 2014 roku, która zostanie podzielona na Uczelnie według algorytmu uwzględniającego m. in. wagi stopni i tytułów naukowych.

Wiele kontrowersji wśród zebranych wzbudziła propozycja Ministerstwa, aby wzrost wynagrodzeń dotyczył wszystkich, bez względu czy jest to podstawowy czy dodatkowy etat. Zdaniem związków zawodowych oraz Przewodniczącego KRASP, prof. Wiesława Banysia – podwyżki wynagrodzeń powinny dotyczyć jedynie pracowników zatrudnionych w uczelniach publicznych na podstawowym etacie z ewentualnym uwzględnieniem w roku bieżącym sytuacji państwowych wyższych szkół zawodowych.

Ożywiona dyskusja dotyczyła sposobu realizacji podwyżek na Uczelniach. Zarówno przedstawiciele związków jak i rektorów byli zgodni co do tego, iż podział kwot na wzrost wynagrodzeń w poszczególnych Uczelniach powinien uwzględniać specyfikę sytuacji finansowo-płacowej danej jednostki, a ministerialne zasady tzw. „pierwotnego podziału” nie mogą być wiążące. Podkreślono szczególnie konieczność zapewnienia ustawowych relacji płacowych pomiędzy grupami pracowniczymi (3:2:1:1). Strona związkowa domagała się, aby sposób podziału przyznanych środków na poszczególnych Uczelniach był uzgadniany ze związkami zawodowymi. Zdaniem Rady SzWiN ZNP i KSN NSZZ Solidarność niezbędne jest, aby w piśmie przewodnim do Rektorów Uczelni znalazł się stosowny zapis, co pozwoli uniknąć nieporozumień i niepotrzebnych konfliktów. Konieczność uzgodnień regulacji płacowych w ramach Uczelni ze związkami zawodowymi wynika jednoznacznie z ich prawnego umocowania jako ustawowej reprezentacji pracowników uczelni.

Reprezentacja Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP przedstawiła na spotkaniu stanowisko opierające się na następujących postulatach:

  1. wzrost wynagrodzeń ma być zrealizowany ze skutkami przechodzącymi na kolejne lata,
  2. zasady podziały środków na Uczelniach muszą być uzgadniane z działającymi na Uczelniach związkami zawodowymi,
  3. rezerwę celową należy podzielić kwotowo według liczby etatów na poszczególnych Uczelniach,
  4. środki rezerwy powinny być przeznaczone na wzrost wynagrodzeń pracowników szkolnictwa wyższego zatrudnionych w podstawowym miejscu pracy,
  5. 5) podwyżkami należy objąć również pracowników Uczelni finansowanych w ramach Funduszu Pomocy Materialnej dla Studentów.

Postulaty te poparli przedstawiciele KSN „Solidarność”, a w części także reprezentanci Konferencji Rektorów. Ponieważ przedstawiciele Ministerstwa nie uwzględnili w pełni naszych propozycji, Prezydium Rady SzWiN ZNP zwróci się do Pani Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, prof. Barbary Kudryckiej o spotkanie i negocjacje w sprawie realizacji naszych postulatów dotyczących sposobu podziału środków na wzrost wynagrodzeń pracowników uczelni publicznych.

Opracowali:
kol. Janusz Rak
kol. Janusz Szczerba